Przemoc w rodzinie może pojawić się w życiu każdej osoby, bez względu na jej wiek, płeć, poziom wykształcenia, pochodzenie czy status materialny. Żadna jednak osoba, która jej doświadcza nie jest skazana na jej doznawanie. Przed doznawaniem przemocy ze strony bliskich osób można się bronić – trzeba jednak przerwać milczenie i zwrócić się po pomoc do specjalistów.
Przemoc w rodzinie to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
a) narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia,
b) naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną,
c) powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę,
d) ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych lub możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej,
e) istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej; (art. 2 pkt. 2 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy domowej).
Przemoc w rodzinie jest przestępstwem ściganym przez prawo, zjawisko to występuje we wszystkich grupach społecznych niezależnie od poziomu wykształcenia czy sytuacji materialnej, rzadko bywa jednorazowym incydentem – jeżeli nie zostanie podjęte stanowcze działanie wobec sprawcy przemoc się powtórzy.
Na pojawienie się przemocy wpływa wiele czynników – należy jednak pamiętać, że jedynie zwiększają one prawdopodobieństwo wystąpienia przemocy i nie stwierdzono, by między nimi a omawianym zjawiskiem istniała zależność przyczynowo – skutkowa:
- dziedziczenie wzorca przemocy – dzieci wychowujące się w rodzinach, w których krzywdzi się bliskich, przyswajają sobie zachowania dorosłych, których są świadkami lub ofiarami, uczą się, że przemoc to najlepszy i najbardziej skuteczny sposób rozwiązywania konfliktów,
- uzależnienie i nadużywanie alkoholu lub środków psychoaktywnych – wielu sprawców przemocy krzywdząc swoich bliskich znajduje się pod wpływem środków odurzających (alkoholu lub narkotyków), które osłabiają kontrolę własnych zachowań zwiększają prawdopodobieństwo reagowania złością i gniewem na trudności i niepowodzenia życiowe, zaburzają ocenę sytuacji i mogą powodować błędną interpretację zachowań innych osób – nadużywanie alkoholu nie jest ani koniecznym, ani wystarczającym warunkiem stosowania przemocy, ale można zauważyć współwystępowanie tych zjawisk,
- środowisko społeczne – istotnym czynnikiem sprzyjającym występowaniu przemocy jest stres spowodowany aktualną sytuacją socjalno – ekonomiczną rodziny. Frustrację mogą wywołać takie problemy jak bezrobocie, kłopoty finansowe, mieszkaniowe, czy zdrowotne, często te problemy nawarstwiają się, co z kolei może sprzyjać pojawieniu się przemocy w rodzinie.
Warto pamiętać, że nie ma jednej przyczyny przemocy w rodzinie, dochodzi do niej w wyniku złożonych interakcji pomiędzy czynnikami społecznymi, kulturowymi i psychologicznymi.
Osobie doznającej przemocy domowej udziela się bezpłatnej pomocy, w szczególności w formie:
1) poradnictwa medycznego, psychologicznego, prawnego, socjalnego, zawodowego i rodzinnego;
2) interwencji kryzysowej i wsparcia;
3) ochrony przed dalszym krzywdzeniem, przez uniemożliwienie osobie stosującej przemoc domową korzystania ze wspólnie zajmowanego mieszkania z osobą doznającą przemocy domowej oraz zakazanie kontaktowania się i zbliżania się do osoby doznającej przemocy domowej;
4) zapewnienia osobie doznającej przemocy domowej bezpiecznego schronienia w specjalistycznym ośrodku wsparcia dla osób doznających przemocy domowej;
5) badania lekarskiego w celu ustalenia przyczyn i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy domowej oraz wydania zaświadczenia lekarskiego w tym przedmiocie;
6) zapewnienia osobie doznającej przemocy domowej, która nie ma tytułu prawnego do lokalu zajmowanego wspólnie z osobą stosującą przemoc domową, pomocy w uzyskaniu mieszkania.
PROCEDURA "NIEBIESKIE KARTY"
W przypadku podejrzenia występowania zjawiska przemocy domowej wszczynana jest procedura „Niebieskie Karty”. Obejmuje ona ogół czynności realizowanych przez służby w związku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy domowej.
Procedura wszczynana jest w sytuacji, gdy dany podmiot w toku prowadzonych czynności służbowych powziął podejrzenie stosowania przemocy wobec członków rodziny, w wyniku zgłoszenia dokonanego przez członka rodziny lub przez osobę będącą świadkiem tego typu przemocy. Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy domowej nakłada obowiązek prowadzenia procedury "Niebieskie Karty" na pracownika socjalnego jednostki organizacyjnej pomocy społecznej, funkcjonariusza Policji, asystenta rodziny, nauczyciela, przedstawiciela gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, osobę wykonującą zawód medyczny w tym lekarza, pielęgniarkę, położną lub ratownika medycznego, pedagoga, psychologa lub terapeutę.
Dokumentem wszczynającym procedurę i stwierdzającym podejrzenie występowania przemocy domowej jest formularz „Niebieska Karta - A”, który wypełniany jest przez przedstawiciela jednego z wyżej wymienionych podmiotów. Wszczęcie procedury poprzez wypełnienie formularza może odbyć się w różnych okolicznościach: podczas interwencji patrolu policyjnego w domu, w Ośrodku Pomocy Społecznej, podczas wizyty pracownika socjalnego w środowisku czy na przykład w szkole, do której uczęszcza dziecko. „Niebieska Karta - B”, która stanowi zbiór przydatnych informacji powinna być przekazana osobie doświadczającej przemocy po wypełnieniu części A. Elementami procedury „Niebieskie Karty” jest również cześć „Niebieska karta - C” oraz „Niebieska Karta - D”, które wypełniane są w toku podejmowania kolejnych czynności. Wypełnioną „Niebieską Kartę - A” przekazuje się Zespołowi Interdyscyplinarnego działającego w gminie Szastarka w ciągu 5 dni od daty jej wypełnienia.
ZESPÓŁ INTERDYSCYPLINARNY I GRUPY
DIAGNOSTYCZNO –POMOCOWE
Z procedurą „Niebieskie Karty” nierozerwalnie związana jest działalność Zespołu Interdyscyplinarnego oraz grup diagnostyczno-pomocowych. Zespół Interdyscyplinarny to grupa specjalistów prezentujących różne dziedziny, współpracujących ze sobą w celu budowania lokalnego systemu wsparcia dla rodziny zgodnie z zapisami ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz zsynchronizowania i wypracowania standardów współpracy przedstawicieli różnych grup zawodowych i społecznych pracujących i zajmujących się problematyką przemocy.
Do pracy z konkretną rodziną powoływane są grupy diagnostyczno-pomocowe, w skład których wchodzą osoby bezpośrednio pracujące z konkretną rodziną lub znające jej sytuację. Skład grupy diagnostyczno-pomocowej, może zmieniać się w zależności od bieżącej sytuacji rodziny, potrzeb i działań. Zadaniem grupy jest opracowanie indywidualnego planu pomocy i taki podział zadań między jej członków, by praca z rodziną przyniosła jak najlepsze efekty. Głównym celem pracy przedstawicieli służb w ramach grup diagnostyczno-pomocowych, jest zatrzymanie zjawiska przemocy występującej w danej rodzinie.
Jeżeli jesteś osobą doznającą przemocy domowej:
- zgłoś się do pracownika socjalnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Szastarce,
- poinformuj dzielnicowego o doświadczaniu przemocy;
- gdy w Twoim domu dochodzi do awantur nie bój się wzywać Policję (poinformuj policjanta o doświadczaniu przemocy domowej);
- jeśli doznajesz przemocy fizycznej możesz zgłosić się do lekarza pierwszego kontaktu i poprosić o bezpłatne zaświadczenie lekarskie o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała związanych z użyciem przemocy w rodzinie lub skontaktować się z lekarzem sądowym w celu uzyskania obdukcji, która jest odpłatna;
- jeśli osoba stosująca wobec Ciebie przemoc nadużywa alkoholu możesz zgłosić ten problem do Dzielnicowego lub do Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii w Szastarce, który mieści się w budynku Urzędu Gminy Szastarka.
PAMIĘTAJ, że na przerwanie przemocy w rodzinie nigdy nie jest za późno.
WAŻNE ADRESY:
Zespół Interdyscyplinarny w Szastarce
ul. Lubelska 17, 23 -225 Szastarka, Tel. 15 8734-012
adres e-mail: zi@opsszastarka.pl
strona internetowa: https://szastarka.naszops.pl/
Ośrodek Pomocy Społecznej w Szastarce
ul. Lubelska 17, 23 -225 Szastarka, Tel. 15 8734-012
adres e-mail: sekretariat@opsszastarka.pl
strona internetowa: https://szastarka.naszops.pl/
Komenda Powiatowa Policji w Kraśniku
Ul. Lubelska 83, 23-200 Kraśnik
telefon 47 812 42 10, fax 47 811 17 03
adres e-mal:komendant.kppkrasnik@lu.policja.gov.pl
Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii w Szastarce
ul. Lubelska 17, 23 -225 Szastarka, Tel. 15 871 41 30
Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Kraśniku
Ul. Juliusza Słowackiego 7, 23-204 Kraśnik Tel. 665 943 069
Prokuratura Rejonowa w Kraśniku
Ul. Lubelska 81, 23-200 Kraśnik Tel. 81 884 36 81
CAŁODOBOWY OGÓLNOPOLSKI TELEFON
DLA OFIAR PRZEMOCY W RODZINIE "NIEBIESKA LINIA" –800 12 00 02
CAŁODOBOWY TELEFON ZAUFANIA DLA DZIECI I MŁODZIEŻY - 116 111
POMOC DLA RODZICA I NAUCZYCIELA - 800 100 100
Pod adresem https://www.gov.pl/web/gov/skorzystaj-z-pomocy-dla-osob-dotknietych-przemoca-w-rodzinie umieszczone są ważne informacje dla osób i rodzin doświadczających przemocy w rodzinie m.in. adresy podmiotów i organizacji świadczących usługi dla osób i rodzin uwikłanych w przemoc.
